Gdzie jesteśmy w drodze do równości na rynku pracy?

Forbes Women Podcast

Równość płci jest tematem obecnym wszędzie. W mediach, w polityce i biznesie. W tym samym czasie wskaźniki mierzące postęp w równości nie zmieniają się, nie rosną. Dlaczego tak się dzieje? Co robimy źle?

W najnowszym odcinku podcastu Forbes Women gościem Katarzyny Gaweł jest Łukasz Komuda, ekspert rynku pracy w Fundacji Inicjatyw Społeczno-Ekonomicznych i współautor podcastu „Ekonomia i cała reszta”.

Badania pokazują, że 78% Polek i Polaków nie ma świadomości istnienia luki płacowej, a w 70% firm się o tym nie rozmawia.

- Najświeższe dane mówią o tym, że luka płacowa nieskorygowana wynosi w Polsce blisko 8%. Oznacza to, że o 8% męskich zarobków wynagrodzenia kobiet są niższe. – tłumaczy ekspert. Okazuje się także, że rozbieżności są znacznie wyższe w sektorze prywatnym, gdzie wynoszą aż 14%, a przodują branże finansowe i ubezpieczeniowe (28%), a także rynek IT (25%). Czy część obserwowanych działań włączających jest więc w nich pozorna i ma charakter „diversity washingu”? To jednak i tak dawało naszemu krajowi wysokie 5 miejsce w Europie pod względem najniższej luki płacowej. Zdecydowanie gorzej wypadamy w przypadku luki płacowej skorygowanej, która wynosi u nas aż 12,2% i przekracza średnią unijną. A inne źródła wskazują nawet 17,5%.

- To tak, jakby identyczna pracownica jak dany pracownik pracowała jeden dzień w tygodniu za darmo. To jest dramatyczna różnica. – puentuje Łukasz Komuda.

Opisywane powody? Wśród nich nieracjonalne uprzedzenia i stereotypy oraz postrzeganie kobiet jako bardziej „ryzykowne” pracowniczki, biorąc pod uwagę obowiązki macierzyńskie.

Czy pomóc w tej sytuacji może planowana na 2026 rok nowa dyrektywa unijna ds. transparentności wynagrodzeń i jawności płac? Ekspert nie spodziewa się rewolucji, choć zauważa, że uruchomienie dyskusji i wzrost świadomości to krok w dobrą stronę. Okazuje się także, że narzędzia do wyrównywania płac już mamy, ważne jest, aby je efektywnie wprowadzać i egzekwować. To kwestia uczciwość – zgadzają się Katarzyna Gaweł i jej gość.

W dalszej części rozmowy pojawia się wątek aktywności zawodowej. Okazuje się, że wskaźnik zatrudnienia różni się w przypadku płci aż o 11 punktów procentowych na rzecz mężczyzn. Kluczowym czynnikiem jest tu macierzyństwo. Aby ułatwić możliwość powrotu do pracy tym kobietą, które się na to decydują, należałoby polepszyć jakość usług publicznych – wskazuje ekspert. A także zachęcić mężczyzn do korzystania z urlopów rodzicielskich i wyrównać podział obowiązków w domach.

A jak wygląda sytuacja kobiet na stanowiskach zarządzających w Polsce? Wygląda na to, że im wyższa pozycja, tym ich udział jest niższy, a przypadku prezesów stanowi tylko 6%. Raporty wskazują, że nierówności na posadach kierowniczych kosztować nas mogą aż 300 mld. złotych mniej do PKB w latach 2022-30. Powodem jest często zwykła dyskryminacja. Jak więc wdrożymy unijne regulacje równościowe w ciągu 2 najbliższych lat? Łukasz Komuda zwraca tu uwagę, że Polska niestety wciąż jest krajem, którego trzeba w tych obszarach „poganiać kijem” z Brukseli i pokrzyczeć na niego jak na dziecko, aby zaszła jakakolwiek zmiana.

Jakie podpowiedzi daje ekspert kobietom, aby szybciej wyrównały swoje szanse na rynku pracy? O tym usłyszysz w podcaście Forbes Women.